Güno!
Merhaba sevgili 🧿Bir17 okuyucuları, yeni bir sabah yeni bir gün daha. Bugünün hap bilgisi her şeyin başlangıcı hakkında. Kahveleriniz hazırsa, 5 dakikanıza talibiz. Sadece sizin için ve tabii ki sadece size özel…🫵🏻
Felsefe insan doğası, yaşadıkları dünya ve bu dünyayla olan ilişkileri hakkında temel gerçekleri anlamaya çalıştıkları bir faaliyettir. Akademik bir disiplin olarak, felsefe aynı zamanda hayatın en temel sorularını sormak, cevaplamak ve bu cevaplar için argümanlar üretmekle ilgilidir.
Felsefe, çeşitli disiplinlere ayrılır. Disiplinler; metafizik, epistemoloji, etik, mantık gibi konu başlıkları vardır. Metafizik, evrenin temel yapısını ve gerçekliğin doğasını incelerken, epistemoloji neyi nasıl bilebileceğimizi sorgular. Etik, neyin doğru ve iyi olduğunu araştırır ve mantık, doğru düşünmenin kurallarını inceler.
Felsefe, karmaşık problemleri ele alma ve çözme yeteneği kazandırır. Eleştirel okuma, analitik düşünme gibi beceriler kazandırırken aynı zamanda insan temelli her alanda kullanılabilir.
Felsefe, sadece bireysel düşünce süreçlerimizi zenginleştirmekle kalmaz, aynı zamanda toplumsal sorunlara da yeni perspektifler geliştirmemize olanak tanır. Felsefi düşünce, adalet, hakikat, bilgi ve değer gibi temel kavramlar üzerine derinlemesine bir anlayış geliştirir ve bu da toplumsal ve etik tartışmalara katkıda bulunur.
Felsefe antik dönemde başlar. Antik dönem doğa felsefesi, doğa ve varlık üzerine sistematik düşünceler geliştirmiştir. Bu dönemin filozofları doğayı kendi içinde bir sistem olarak kabul edip doğanın işleyişini ve temel yasalarına açıklık getirmeye çalışmıştır. Milet okulu filozoflarının yani Thales, Anaksimandros ve Anaksimenes’in her şeyin başlangıcı hakkında söylediği çok şey vardır. Bu filozofların en önemli sorusu “arhke nedir?” olmuştur.
Arkhe, Antik Yunan felsefesinde başlangıç, temel ilke veya ilk neden anlamına gelir. Felsefenin doğuşuyla birlikte, doğayı ve evreni açıklamak için bu temel ilke üzerine düşünceler geliştirilmiştir. Arkhe, evrenin kökeni ve temel yapısını açıklamaya yönelik ilk felsefi kavramlardan biridir.
İnsan dünyaya geldiği ilk andan itibaren yaşamı ve doğayı anlamaya çalışır. Daha sonra da “evrenin ana maddesi nedir?” sorusunu sorar. Yunan filozoflara göre doğaya ilişkin açıklamalar, doğanın kendisinde yer alır.
Thales, Miletli bir filozoftur ve Batı felsefesinin kurucularından biri olarak kabul edilir. Ona göre evrendeki tüm varlıkların kökeni sudur. Çünkü suyun canlılar için hayati olduğunu ve tüm bitki ve hayvanların yaşamında merkezi bir rol oynadığını gözlemlemiştir.
Anakimenes için arkhe havadır. Havanın tüm canlıların nefesi olduğunu ve yaşamın temeli olarak rol oynadığını gözlemlemiştir. “Hava olan ruh, nasıl bedeni ayakta tutuyorsa dünyayı ve evreni de ayakta tutan havadır.” şeklinde evrenin ana maddesinin hava olduğunu temellendirir. Hava, yoğunlaşma ve seyrekleşmesiyle diğer varlıkların oluşmasını sağlar. Bu da Anakimenes’in düşüncesini destekler.
Anakimandros ise arkhe olarak apeiron yani sınırsız, belirsiz, sonsuz olanı önermiştir. Apeiron, belirli bir maddi unsur olmaktan ziyade sınırsız ve belirsiz bir kavramdır. Evrenin sonsuz döngüselliği ve sürekli dönüşümü, apeiron ile açıklanabilir. Apeiron, zıtlıkların kaynağıdır. Anakimandros’a göre bu karşıtlıklar apeiron’dan doğar ve tekrar ona döner.
Felsefe kümülatif ilerler. Doğa filozoflarının ortaya attığı görüşlerin üzerine zamanla diğer filozoflar da katkıda bulunur. Böylece felsefe doğar, kuvvetlenir ve insan düşünmeye devam ettiği sürece ilerler.
Maşallahınız çok olsun,
Bir17 Ekibi🧿